De briljant, een diamant met een bijzondere betekenis

Wat zijn briljanten nu eigenlijk?

Doorheen de eeuwen ontwikkelde de mens steeds betere technieken om saffier, smaragd, robijn en ruwe diamant te bewerken. Wat oorspronkelijk beperkt bleef tot kloven en polijsten evolueerde tot uiteenlopende slijptechnieken.

Pas halfweg de 17^de eeuw kunnen we gewag maken van de eerste briljanten. Deze ‘Mazarins’ hadden 17 facetten aan de bovenkant (de kroon). De Venetiaanse slijper Vincent Peruzzi voegde daar 16 facetten aan toe en gaf zijn naam aan de Peruzzi briljant met 33 facetten. Destijds had men de techniek om ronde stenen te slijpen nog niet onder de knie. De eerste briljanten waren dan ook afgeronde vierkanten of rechthoeken.

De lichtweerkaatsing die briljanten tot vandaag zo geliefd maken, danken we aan de Antwerpenaar Marcel Tolkowsky, die 1919 een wiskundige methode formuleerde voor het slijpen van ronde diamanten met 58 facetten. Zo verkreeg hij een optimale reflectie en lichtbreking, die zorgen voor fonkelende kleuren. Juweliers noemen dit het spel, of ‘fire’ met de mooie Engelse benaming.

Marcel Tolkowsky perfectioneerde het slijpen van ronde diamanten met 58 facetten

Wat is de briljant cut?

Diamant en briljant worden echter vaak door elkaar gehaald. Nochtans zijn de 2 geen synoniemen voor elkaar. Diamant is een edelsteen die ontstaat uit koolstof en van kristalstructuur verandert onder extreme druk en temperatuur. Het is het hardste materiaal dat in de natuur voorkomt. Briljant is de ronde slijpvorm van diamant, ontwikkeld door Tolkowsky. Diamanten met de oorspronkelijke ‘Tolkowsky cut’ of latere verfijningen van dit ronde slijpsel met meer facetten, mogen de naam ‘briljanten’ dragen.

Briljant cut is dus een verwijzing naar de ronde slijpvorm die de lichtreflectie bevordert, niet naar de slijpkwaliteit van de diamant (de 4 beroemde C’s). Een briljant geslepen diamant kan een Ideal Cut hebben, wat het best mogelijke is, maar evengoed een Poor Cut, wat het slechtste is. Van alle diamantvormen schittert de briljant wel het felst. Het is de perfecte steen voor een zetting in een verlovingsring, een klassieke witgouden ring of oorbellen.  

Waaraan kan u een briljant herkennen?

De slijpvorm onderscheidt zich door enkele typische eigenschappen: de rondist (de rand rond het breedste deel, die een zetting kan omklemmen), de tafel (achthoekig bovenvlak), minstens 32 facetten in de kroon (boven de rondist), minstens 24 facetten in het paviljoen (onder de rondist) en de kollet (de uiterste punt aan de onderzijde).

Diverse factoren hebben invloed op de fonkeling van een briljant, zoals de kroonhoogte en -hoek, de paviljoendiepte, de tafelspiegeling, de regelmaat van de rondist, de zwaarte van de kollet, de symmetrieverschillen… De afmetingen, symmetrie en glans bepalen op hun beurt in grote mate de kwaliteit en waarde van de briljant.

Bestaan er ook alternatieve voor briljanten?

Mettertijd ontstonden er ook afgeleide ronde slijpvormen, de zogenaamde fancy slijpvormen zoals de peervorm, ovale vorm en hartvorm. Daarmee komen ook mensen met een voorkeur voor een originele slijpvorm aan hun trekken. Overigens kan ook een ongewone plaatsing voor een aparte insteek zorgen.

Het succes van de alternatieve cuts schuilt in het feit dat de ronde briljant vaak kleiner oogt dan een andere diamantvorm met hetzelfde karaatgewicht. Qua schittering moet pakweg een vierkante princess cut nauwelijks onderdoen. Princess cut diamanten zijn vierkanter dan briljanten en zo gaat er tot 30% minder materiaal verloren tijdens het slijpen.

Alternatieve cuts laten de steen vaak groter lijken

Er bestaan wel enkele trucjes om een briljant groter te laten ogen. Bij een solitaire ring, een ring met slechts 1 diamant, trekt de briljant uiteraard alle aandacht naar zich toe. Maar wanneer u bijvoorbeeld kiest voor een halo ring wordt uw briljant omringd door een cirkel kleinere diamantjes waardoor ook de centrale briljant groter oogt.

Waarom zijn briljanten waardevoller?

Briljanten zijn vandaag goed voor 75% van de markt en ze horen thuis in de hoogste prijsklasse. De reden? Men kan vrijwel uitsluitend quasi perfect achtvlakkige diamanten slijpen tot een briljant en daarbij gaat minstens de helft van de kostbare steen verloren. Anderzijds verbergt de schittering kleine imperfecties en schaduwen. Zo kunt u met een diamant van iets mindere kwaliteit alsnog een maximale lichtspeling verkrijgen.

Een bijkomende reden voor de populariteit van de briljant, danken we aan een reclamecampagne uit de jaren ’40. Om toentertijd de verkoop van diamanten te stimuleren, kwam diamantgigant De Beers aanzetten met advertenties waarin verlovingsringen met briljant de hoofdrol speelden. Hun slogan ‘diamonds are forever’ werd niet voor niets uitgeroepen tot slogan van de eeuw.

Dicht men de briljant een specifieke betekenis toe?

Een briljant weerspiegelt tal van mooie menselijke eigenschappen, zoals doorzettingsvermogen, eerlijkheid, zuiverheid en samenwerking. Een juweel met een briljant schenken is misschien wel het ultieme teken van echte liefde. De edelsteen dankt deze positieve reputatie ongetwijfeld aan zijn prachtige schittering. Vandaar ook de afgeleide betekenis, zoals in ‘een briljante geest’.

Lees hier meer over de symbolische betekenis van een briljant

Op zoek naar exclusieve juwelen met een briljant? Bekijk dan zeker het online aanbod van BAUNAT. Onze experten kunnen u ook meer vertellen over edelstenen en slijpvormen.