Een robot die de perfecte diamant slijpt? Deze revolutionaire uitvinding zette de diamantsector op zijn kop. Sinds de Antwerpenaar Marcel Tolkowsky in 1919 zijn wiskundige berekening lanceerde waarmee een ruwe diamant geslepen kon worden, volgen de innovaties elkaar op. We lichten het moderne diamantslijpen graag even verder toe.
Antwerpen gold lange tijd als het onbetwiste wereldcentrum voor diamanthandel, maar inmiddels verwierf India een steeds groter aandeel in het slijpen van diamanten. 92% van de ruwe diamanten ter wereld wordt nu in het Indiase Surat geslepen en gepolijst. Tegen die achtergrond ontwikkelde Wetenschappelijk en Technisch Onderzoekscentrum voor Diamant (WTOCD) de automatische slijpmachine op vraag van Antwerpse diamantairs.
Dankzij de slijprobot kunnen opnieuw kleinere stenen worden geanalyseerd, in kaart gebracht en geslepen. De hoge loonkost vormde hiervoor tot voor kort een onoverkomelijk obstakel. En uiteraard blijft de vakkennis en ervaring van de menselijke slijper essentieel.
De robot Fenix heeft een ongeëvenaard talent om ruwe diamant te slijpen. Daarnaast maakt hij veel meer slijpvormen mogelijk zoals rond, peervormig, marquise of ovaal. Zelfs de tot voor kort ondenkbare fantasievormen zijn vandaag een optie. Dat opent tal van perspectieven voor nieuwe trends en het personaliseren van sieraden met diamant.
De machine en software van de Fenix slijprobot kunnen diverse taken aan, zoals de planning en werkvoorbereiding, de vorm en oriëntatie om de ruwe diamant te slijpen, het lokaliseren van eventuele inclusies en het inschatten van de mogelijkheden.
De robot voert een aantal bewerkingen uit die voor menselijke slijpers heel moeilijk tot zelfs onmogelijk zijn. In tegenstelling tot het klassieke slijpproces hoeft Fenix geen rekening te houden met de zogenaamde wasrichting. Die hangt af van de kristalstructuur van de diamant. Tegen de wasrichting van de ruwe diamant slijpen levert een ongewenst witachtig oppervlak op, waardoor het licht niet zo goed weerkaatst. Omwille van hun complexe wasrichting kon men veel ruwe diamanten tot voor kort niet slijpen. Met de Fenix is dat probleem van de baan.
De Fenix slijpt stenen die voordien onmogelijk geslepen konden worden. In de testfase bewerkte Fenix onpolijstbare stenen die al ruim 50 jaar lagen te wachten op de juiste technologie. Zelfs stenen met 2 wasrichtingen toverde de robot om tot prachtig geslepen diamanten.
De Fenix tovert snel en accuraat ruwe edelstenen om tot schitterende diamanten. Ook diamanten die zelfs de meest ervaren slijpers niet aankunnen, zijn een mogelijkheid met de Fenix. En hierin zit precies de meerwaarde. Er is minder verlies en diamanten kunnen efficiënter geslepen worden.
Bij het manueel slijpen loopt de temperatuur van de edelsteen snel op. Daardoor zet de metalen diamanthouder uit en ontstaan er mogelijke foutmarges bij het meten. Bij Fenix stijgt de temperatuur van de steen niet boven 35 graden Celcius. Gevolg: geen vervorming, geen foutmarges en mooiere, meer symmetrische diamanten binnen een kortere tijd. Voor een diamant van 1 karaat heeft een diamantair een volledige dag nodig. Fenix slijpt hem in amper 1 uur.
Toch heeft de diamantslijper altijd het laatste woord. Menselijke expertise en knowhow, gekoppeld aan de superieure slijpmogelijkheden van de machine, verzekeren samen een optimaal resultaat.
Ruwe diamanten lijken op stoffige stenen en glanzen niet. Pas door de edelsteen in een bepaalde vorm te slijpen, ontstaat een schitterende diamant die bijvoorbeeld in een verlovingsring kan verwerkt worden. Elke beslissing voor, tijdens en na het slijpproces beïnvloedt de uiteindelijke waarde van de diamant. Het slijpproces bestaat uit 5 stappen:
De Fenix ontketende een ware revolutie in de diamantindustrie. En zo zijn er nog heel wat innovaties.
Tot enkele jaren geleden was een ring volledig uit diamant nog een utopie. Een ring bestaat meestal uit een edelmetaal met daarin diamanten gezet. Maar dankzij moderne technieken om ruwe diamant te slijpen, is er nu toch een manier. In 2012 stelde de Zwitserse diamantair Mohammed Shawish van Shawish Jewelry de allereerste ring volledig gemaakt uit diamant voor. Het slijpproces duurde meer dan een jaar ondanks de moderne lasers en slijptechnieken. De ring werd geslepen uit een stuk diamant en heeft een karatage van 150. Er hangt dan ook een stevig prijskaartje aan vast: 52,5 miljoen euro. Het zal waarschijnlijk nog een tijd duren voor het grote publiek een ring die volledig uit diamant bestaat, kan kopen. Vooral de prijs vormt een struikelblok.
De robot voert een aantal bewerkingen uit die voor menselijke slijpers heel moeilijk tot zelfs onmogelijk zijn.
Sir Jonathan Ive, chief design officer bij Apple, en Marc Newson ontwierpen ook een ring die volledig uit diamant is gemaakt. Anders dan bij de ring van Shawish is deze gemaakt met synthetische diamant. Sotheby's schatte dat de ring voor ongeveer $150.000 tot $250.000 onder de hamer zou gaan. Het werd uiteindelijk net iets meer dan $250.000.
Daarnaast ontwikkelde de Belgische Giovanni Daems uit Kessel in 2018 een volautomatische diamantzettingsmachine. Daarmee kunnen juwelen 15 tot 20 keer sneller bezet worden met diamant dan met de hand. De machine werd voor het eerst voorgesteld op de China International Import Expo. Het bedrijf van Daems ontwikkelde al verschillende machines die de processen in de diamant- en juwelenindustrie automatiseerden, zoals een sorteermachine, poliermachine en automatisering van de kwaliteitscontrole. De zettingsmachine is zijn laatste nieuwe aanwinst. Elke steen die door de zettingsmachine gezet wordt, staat 100% juist en is even kwalitatief als een met de hand gezette steen.
Net zoals de diamantsector nood heeft aan nieuwe technologieën om bijvoorbeeld preciezer ruwe diamant te slijpen, hebben ook moderne technologieën nood aan diamanten. Eigenlijk wordt 70% van de wereldwijde diamantproductie niet gebruikt in de juwelensector. Die diamanten gaan dus naar de industrieën. Omdat diamant één van de hardste metalen ter wereld is, is het een populaire edelsteen voor allerlei bewerkingen in de industrie. Enkele voorbeelden:
De robot Fenix heeft een ongeëvenaard talent om ruwe diamant te slijpen en maakt meer slijpvormen mogelijk. Dat opent tal van perspectieven voor het personaliseren van sieraden met diamant. Daarnaast zijn er nog heel wat andere innovaties en trends in de juwelensector: